Gdzieś blisko nas może mieć miejsce przemoc w rodzinie, która skierowana jest bezpośrednio w dziecko. Nazywamy ją zaniedbaniem. Często przechodzimy obok niej obojętnie, bo nie chcemy mieszać się w cudze sprawy, w życie np. sąsiadów. Poza tym towarzyszy nam myśl o tym, co pomyślą o nas inni, kiedy zainteresujemy się losem dziecka zaniedbanego. Może na początku obcy będą nas chwalić, ale zaraz potem pojawi się opinia, że jesteśmy wścibscy lub zamiast interesować się swoim życiem interesuje nas cudze.
Jest to niedobre wyjście z sytuacji, w której cierpienie ponosi dziecko. Upłynie sporo czasu zanim zaniedbanie wyjdzie na jaw. Nie ma co liczyć na szybkie jego ujawnienie ze strony jednego z rodziców, który może być również ofiarą przemocy. Tego typu cierpienie być może zostanie ujawnione dopiero wtedy, kiedy dziecko postanowi o nim opowiedzieć w dorosłym życiu.
Na początku warto zaznaczyć, że zaniedbanie jest karalne.
W myśl ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie z dnia 29 lipca 2005r. Przemoc w rodzinie to jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste członków rodziny (tj. osób wspólnie zamieszkujących lub gospodarujących), w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą.
„Jak wynika z powyższej definicji, przemocą wobec członka rodziny jest nie tylko konkretne działanie, ale może być nim także brak tego działania - zaniechanie, zaniedbanie, niezaspokojenie potrzeb narażające na utratę życia lub zdrowia i powodujące szkody na zdrowiu, w tym psychicznym. Ta forma przemocy stosowana jest szczególnie często w stosunku do dzieci, osób starszych, lub osób niepełnosprawnych, przez ich rodziców lub opiekunów czy domowników. Zaniedbanie przejawiać się może w różnych sferach życia, między innymi w poniższych postaciach :
- niewłaściwe żywienie - niedożywianie lub przekarmianie dziecka/osoby starszej/niepełnosprawnej prowadzące do problemów zdrowotnych,
- zaniedbanie higieny osobistej - pozostawianie dziecka/osoby starszej/niepełnosprawnej brudnej, nieuczesanej, nieogolonej, brak dbałości o czysty, kompletny i stosowny do warunków pogodowych strój, świeżą pościel, zadbane pomieszczenia mieszkalne,
- izolacja - pozbawianie osoby możliwości kontaktów z innymi ludźmi przez zamykanie jej w domu, utrudnianie kontaktów z dalszą rodziną, środowiskiem sąsiedzkim,
- brak kontroli i pozostawianie bez należytej opieki przez dłuższy czas, brak zainteresowania gdzie dziecko lub osoba starsza/niepełnosprawna jest i co robi, zwłaszcza w godzinach wieczornych i nocnych,
- zaniedbania stanu zdrowia - niedotrzymanie terminów szczepień, wizyt, niewłaściwe podawanie leków bądź niepodawanie ich wcale, niezgłaszanie problemów zdrowotnych zagrażające trwale zdrowiu lub życiu, niestosowanie się do zaleceń lekarza w opiece nad chorymi,
- brak zainteresowania realizacją przez dziecko obowiązku szkolnego, wynikami w nauce, zachowaniem w szkole.
Przemocą jest także chłód emocjonalny wobec dziecka czy osoby starszej/niepełnosprawnej, zaniedbywanie potrzeb emocjonalnych tychże osób, lub celowe utrudnianie im zaspokojenia powyższych potrzeb.” 1
Rodzina powinna być oazą spokoju i przekazywania ważnych wartości dziecku. W deformacjach rodziny swoje korzenie mają często egoizm, agresja, pesymizm, chciwość, brak tolerancji i przemoc.
Zaniedbanie możemy podzielić na aktywne, pasywne, fizyczne i emocjonalne lub psychiczne. Wszystkie to formy omówimy w kolejnym odcinku.
Przez zaniedbanie dziecko może odstawać od swoich rówieśników. To tak zwany „syndrom opóźnienia rozwoju”. Na znacznie niższym poziomie dziecko osiąga wzrost, wagę oraz rozwój motoryczny. Oczywiście sytuacja ta nie ma uzasadnienia bez zbadania przyczyn, które mogą być różne. Warto zaznaczyć, że jedna sprawdzona informacja o rażącym zaniedbaniu prowadzi do ukarania sprawcy tego typu przemocy. Kara waha się od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności w zależności od typu zaniedbania, jego skutków oraz paragrafu Kodeksu Karnego zastosowanego w danej sprawie.
Bibliografia:
1. Opracowanie Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Żegocinie; Dorota Durbas-Nowak, zegocina.pl